Radyasyonun hücre nedenleri doza bağlıdır ve radyasyon dozu Gray (Gy) birimleri cinsinden ifade edilir. Gy basitçe bir madde tarafından emilen enerji olarak tanımlanır. Ancak bu kategoride programlanan cilt hastanede. Öte yandan doğrusal Bilence enerji transferi (LET) radyobiyolojide daha önemlidir. LET, iyonlaştırıcı bir parçacık tarafından birim mesafe başına taşınan malzemeye aktarılan enerji miktarıdır. Düşük LET ile homojenlik elde edilebilirken, yüksek LET (parçacık enerjisi) ile heterojen dağılım meydana gelir. Enerji transfer hücresinde farklı hasarlar oluşur. DNA, hücredeki radyasyonun ana hedefidir. Normal şartlar altında, DNA kırıkları dakikalar veya saatler içinde onarılabilir ve bu tür kırılmalar hücre ölümüne neden olmaz. Bununla birlikte, hücre ölümü çift iplikli kopmalardan Bilgi Yarışması meydana gelebilir. Radyasyon DNA üzerinde doğrudan ve dolaylı etkileri olmak üzere iki kategoride kullanılabilir.
Radyasyonun Hücreler Üzerindeki Etkileri Doğrudan Etkisi
Etkileşim, iyonlaştırıcı radyasyon bir atomu bir moleküle çarptığında veya iyonlaşma oluşturmak için atomdan elektronları kırdığında ortaya çıkar. Alfa, beta ve yüksek doz gama ışınları, LET ile radyasyonun radyasyon etkisi noktasında belirli bir molekülü iyonize eder. Bu, DNA yapısında iki bitişik reaktif parçanın oluşumuyla sonuçlanır. Bu iki parça aynı orijinal molekülü oluşturmak için hemen yeniden birleştirilirse herhangi bir hasar meydana gelebilir. Ancak, DNA gibi büyük bir makromolekülde bu doğrudan etkiyle bağ kopmaları meydana gelebilir. Doğrudan DNA'ya etki eden iyonlaştırıcı radyasyon açık pürin halkalarına neden olabilir. Ayrıca fosfodiester bağları kırılabilir ve tek veya çift sarmallı DNA'da kopmalar meydana gelebilir. Öte yandan tıpta iyonlaştırıcı radyasyon kullanılmaktadır.
Radyasyonun Hücreler Üzerindeki Etkileri Doğrudan Etkisi
Etkileşim, iyonlaştırıcı radyasyon bir atomu bir moleküle çarptığında veya iyonlaşma oluşturmak için atomdan elektronları kırdığında ortaya çıkar. Alfa, beta ve yüksek doz gama ışınları, LET ile radyasyonun radyasyon etkisi noktasında belirli bir molekülü iyonize eder. Bu, DNA yapısında iki bitişik reaktif parçanın oluşumuyla sonuçlanır. Bu iki parça aynı orijinal molekülü oluşturmak için hemen yeniden birleştirilirse herhangi bir hasar meydana gelebilir. Ancak, DNA gibi büyük bir makromolekülde bu doğrudan etkiyle bağ kopmaları meydana gelebilir. Doğrudan DNA'ya etki eden iyonlaştırıcı radyasyon açık pürin halkalarına neden olabilir. Ayrıca fosfodiester bağları kırılabilir ve tek veya çift sarmallı DNA'da kopmalar meydana gelebilir. Öte yandan tıpta iyonlaştırıcı radyasyon kullanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder